“`html

Falcon: BAE’nin Yapay Zeka Devrimi

Mart 2023’te tanıtılan Falcon, Abu Dabi‘nin merkezinde bulunan Teknoloji İnovasyon Enstitüsü (TII) aracılığıyla geliştirildi. Bu yeni model, açık kaynaklı büyük dil modelleri (LLM) arasında en gelişmiş olanlarından biri olarak, çeşitli sınırlamaları aşmayı başarıyor.

25 bilgisayar bilimcisi, araştırmacı ve yapay zeka uzmanından oluşan ekibin stratejik hedefleri doğrultusunda, Falcon’u, BAE’yi küresel inovasyonun merkezine taşıyacak şekilde tasarladılar.

Uzun süren geliştirmeler, titiz çalışmalar ve adanmışlık ile ekip, Falcon’u yalnızca algoritmalarla değil, kültürel, diplomatik ve ilerleme dilleriyle de etkili bir şekilde iletişim kurabilen bir model haline getirmeyi başardı.

Her bir kod satırı ve parametre için özelliklerini bir araya getiren bu uzmanlar, BAE’yi yalnızca teknolojiyi benimsemekle kalmayıp, AI alanında da bir lider konumuna yükseltecek bir yapı oluşturdular. Falcon, önceki modellerden daha akıllı, hızlı ve uyum sağlama yeteneği ile dikkat çekiyor.

Falcon, ilk lansmanıyla birlikte dünya genelindeki yapay zeka araştırmacıları ve mühendislerinde büyük bir heyecan uyandırdı. Gelişmiş tasarımı ile Falcon, Hugging Face platformunun Büyük Dil Modeli sıralamasında hızla üst sıralara tırmanarak önemli bir rakip haline geldi.

Bununla birlikte, Falcon’un diğer büyük dil modellerinden ne gibi farklılıkları var? Yapay zeka endüstrisinin dikkatini niçin bu kadar çekiyor? Ve dünya neden BAE’nin yapay zeka alanındaki yenilikçi yaklaşımına ilgi duymalı?

Falcon’un fark yaratan özelliği, yapay zeka alanında erişim, verimlilik ve maliyet etkinliğinde bir devrim sunarak, BAE’nin benzersiz vizyonu ile birleşmesidir. Günümüzde ileri düzey yapay zeka modellerinin giderek daha pahalı hale geldiği bir ortamda, BAE, açık kaynak ve esnek yapısıyla dikkat çekiyor, böylece AI devlerinin hakimiyetini sorguluyor.

Falcon’un en büyük avantajlarından biri açık kaynak yapısıdır. DeepSeek maliyet avantajıyla, ChatGPT ise sohbet yetenekleriyle öne çıkarken; Falcon, açık kaynaklı çerçevesi sayesinde küresel işbirliğini teşvik etmeyi başardığı gibi, BAE’nin teknoloji alanındaki liderliğini de pekiştiriyor.

Küresel anlamda birçok gelişmiş LLM yalnızca belirli grupların kullanımına sunulurken, Falcon, yeteneklerini herkesin erişimine açarak, BAE’nin yapay zekanın toplum genelinde yayılmasının önemine olan inancını yansıtıyor.

Falcon’un özellikleri yalnızca açık kaynakla sınırlı kalmıyor. Model, verimlilik ve maliyet açısından da dikkat çekiyor. Çoğu yapay zeka modeli pahalı kaynaklar gerektirirken, Falcon yalnızca 680 milyon parametre ile olağanüstü bir performans sunuyor ve maliyetleri düşürerek, daha az kaynakla daha fazla işlev sergileyebiliyor.

Modelin bir diğer dikkat çekici özelliği çok dilli yetenekleridir. Özellikle Arapça doğal dil işleme konusunda yüksek doğrulukla metin üretebilen Falcon, kültürel bağları güçlendiren nadir AI sistemlerinden biri olma özelliğini taşıyor.

Dünya, Falcon’a neden dikkat etmeli? Sorunun yanıtı, BAE’nin ileri görüşlü stratejisi ve bu modelin taşıdığı önemli hedeflerde gizli. BAE, yapay zekanın yalnızca maddi kaynaklara değil; aynı zamanda vizyon, strateji ve kapsayıcılığa dayalı olduğunu kanıtlıyor.

Birçok kişi şu soruyu soruyor: Petrol ile tanınan bir ülke olarak BAE, nasıl yapay zeka teknolojisinde bir merkez haline geldi? Bu sorunun yanıtı, BAE’nin vizyoner liderliğidir. Kaynak zengini birçok ülkeden farklı olarak, BAE liderleri, geleceğin ve ulusal gücün sadece petrol bağımlılığına bağlı olmadığını anladılar; inovasyon ve teknoloji ön plana çıkmalıydı.

Yavaş ama kararlı adımlarla BAE, yalnızca yapay zeka teknolojilerini benimsemekle kalmayıp, bu alanda global bir lider olma amacıyla önemli yatırımlar yaptı. 2017 yılında kurulan Yapay Zeka Bakanlığı, bu çabaların başlangıcını simgeliyor.

Ardından 2031 Ulusal Yapay Zeka Stratejisi duyuruldu; bu strateji, sağlık, eğitim ve güvenlik gibi temel alanlarda yapay zekanın entegre edilmesini öngörüyor. BAE, yapay zekanın yönetimini karar alma süreçlerinin en üst seviyelerine dahil ederek, inovatif bir yaklaşım benimsedi.

BAE ayrıca, yapay zekanın sadece bir politika belgesi olmasını istemediği için hükümet dairelerinde Yapay Zeka İcra Kurulu Başkanlığı (CEO) pozisyonları oluşturdu. Böylece yapay zeka, devlet hizmetleri ve politikalarının tasarımında önemli bir rol üstlendi.

Yapay zekanın potansiyelinden faydalanmak üzere BAE, Yapay Zeka Konseyini kurarak, politika geliştirme, araştırma teşviki ve kamu-özel sektör iş birliklerine öncülük etmeyi hedefliyor. Bu strateji, BAE’nin yapay zekada yerli yeteneklere yatırım yapma kararlılığını gösteriyor.

2019’da, yapay zekanın merkezine odaklı olan ilk üniversite Mohamed bin Zayed Yapay Zeka Üniversitesi kuruldu. Bu üniversite, BAE’yi yapay zeka araştırması ve fikir liderliği alanında küresel bir merkez olma yolunda destekleyecek.

BAE’nin AI liderliğini pekiştirmek için yıllar içinde AI Everything Summit ve Küresel Yapay Zeka Zirvesi gibi önemli etkinliklere ev sahipliği yaptı. Bu gibi platformlar, bilgi paylaşımı ve uluslararası iş birlikleri için önemli merkezler haline geldi.

Sonuç olarak, BAE’nin yapay zeka alanındaki başarısı bir tesadüf değil. Stratejik vizyon ve cesur yatırımlar sonucu, bu ülke, yapay zeka devriminin ön saflarında yer alıyor. Geleceğe yönelik doğru stratejiler ile, her ülke kendisini yeniden inşa edebilir ve gelişen sektörlerde lider konuma gelebilir.

Shamma Al Qutbah – Araştırmacı / TRENDS Research & Advisory

[1] Ben Wodecki. “Inside Falcon: The UAE’s Open Source Model Challenging AI Giants.” Capacity Media. February 5, 2025. https://www.capacitymedia.com/article/2ednrsm6eglrmfzs429ds/long-reads/article-inside-falcon-the-uaes-open-source-model-challenging-ai-giants.

[2] Billy Perrigo. “The UAE Is on a Mission to Become an AI Power.” Time, March 22, 2024. https://time.com/6958369/artificial-intelligence-united-arab-emirates/.

[3] Saha, Rohit, Angeline Yasodhara, Mariia Ponomarenko, and Kyryl Truskovskyi. 2023. “The Practical Guide to LLMs: Falcon.” Medium. August 31, 2023. https://medium.com/georgian-impact-blog/the-practical-guide-to-llms-falcon-d2d43ecf6d2d.

[4] “Falcon 3: UAE’s Technology Innovation Institute Launches World’s Most Powerful Small AI Models That Can Also Be Run on Light Infrastructures, Including Laptops.” 2024. Technology Innovation Institute. December 17, 2024. https://www.tii.ae/news/falcon-3-uaes-technology-innovation-institute-launches-worlds-most-powerful-small-ai-models.

[5] “Falcon LLM vs. Other Language Models: A Comparative Analysis.” BotPenguin. May 14, 2024. https://botpenguin.com/blogs/falcon-llm-vs-other-language-models

[6] Hasan, Suha. 2024. “The Middle East Scores Big in Building Arabic AI Models despite Challenges—What’s Next?” Fast Company Middle East. https://fastcompanyme.com. August 8, 2024. https://doi.org/10c3369/b9b7d4cb412ec452dc997a75f

[7] “How Is AI Regulated in the UAE? What Lawyers Need to Know – TR – Legal Insight MENA.” 2024. Thomson Reuters. June 13, 2024. https://insight.thomsonreuters.com/mena/legal/posts/how-is-ai-regulated-in-the-uae-what-lawyers-need-to-know

[8] “The U.A.E.’S Big Bet on Artificial Intelligence.” 2024. U.S. – U.A.E Business Council. https://usuaebusiness.org/wp-content/uploads/2024/02/SectorUpdate_AIReport_Web.pdf

[9] Emirates News Agency WAM. “UAE Cabinet Approves National Youth Agenda 2031; Introduces ‘Blue Residency’ for Sustainability Experts,” May 15, 2024. https://www.wam.ae/en/article/b35yptd-uae-cabinet-approves-national-youth-agenda-2031

[10] “Artificial Intelligence in Government Policies | the Official Portal of the UAE Government.” n.d. The United Arab Emirates’ Government Portal U.AE. https://u.ae/en/about-the-uae/digital-uae/digital-technology/artificial-intelligence/artificial-intelligence-in-government-policies

[11] “Abu Dhabi Launches First Dedicated AI University (and Consultancy).” Consultancy-Me. October 18, 2019. https://www.consultancy-me.com/news/2413/abu-dhabi-launches-first-dedicated-ai-university-and-consultancy.

[12] Hart, Robert. 2024. “What to Know about G42—the Emirati AI Giant That Just Got a $1.5 Billion Investment from Microsoft.” Forbes, April 16, 2024. https://www.forbes.com/sites/roberthart/2024/04/16/what-to-know-about-g42-the-emirati-ai-giant-that-just-got-a-15-billion-investment-from-microsoft/.

[13] “Abu Dhabi to Host Ai Everything Global 2026.” 2025. The Emirates News Agency WAM. February 4, 2025. https://www.wam.ae/en/article/bi17ems-abu-dhabi-host-everything-global-2026.

“`